Transitievisie warmte: Gouda CO2-neutraal en aardgasvrij in 2040
Gouda wordt CO2-neutraal en aardgasvrij. Middenwillens-West en Plaswijck-kern zijn als 1e aan de beurt voor verder onderzoek om over te stappen naar duurzame warmte. In de rest van de stad staat isoleren en besparen met stip op 1. Zo komt tussen nu en 2040 heel Gouda in beweging richting duurzame warmte. Wat, waarom, wanneer en hoe? Dat staat in de Transitievisie warmte.
Wat is de Transitievisie warmte?
De Transitievisie warmte (TVW) beschrijft het wat, waarom, wanneer en hoe van de overgang van aardgas naar andere, schone warmtebronnen. Daarmee is de TVW een handleiding voor alle inwoners en ondernemers in de gemeente.
- Bekijk de Transitievisie warmte in beeld
- Lees de Transitievisie warmte (pdf).
- Lees de bijlagen van de Transitievisie warmte (pdf).
Waarom een Transitievisie warmte?
Omdat het klimaat verandert, is het noodzakelijk dat broeikasgassen niet meer vrijkomen in de lucht. Daarom stopt het gebruik van aardgas in woningen en bedrijven in Nederland in 2050. Gemeente Gouda wil in 2040 al CO2-neutraal zijn en dus helemaal op duurzame bronnen overgestapt zijn. De TVW beschrijft hoe Gouda dit stap voor stap voor elkaar kan krijgen.
Wat staat er in de TVW?
- Praktische informatie: voor elke wijk of buurt in Gouda geven we aan wat inwoners nu al kunnen doen om voorbereid te zijn op een aardgasvrije en CO2-neutrale toekomst.
- Globale informatie over verschillende soorten warmtepompen en kosten en subsidiemogelijkheden.
- Hoe de verkenningsblokken gekozen zijn en wie bij deze keuze betrokken zijn.
- Onderzoek en resultaat: warmtevraag (hoeveel energie is nodig om een gebouw te verwarmen), warmtebronnen en mogelijke oplossingen per buurt.
- Wat gaat er gebeuren: we kijken vooruit naar vervolgstappen.
Wat staat er niet in de TVW?
- Er staat niet in wanneer welke buurt met aardgas stopt.
- Er staat niet in wat het precies kost per pand/inwoner/ondernemer.
- Er staat niet in welke warmteoplossing waar komt.
Ga direct naar:
(Tekst loopt door onder de kaartjes)
Waar beginnen we – verkenningsblokken
2 gebieden in Gouda zijn uitgekozen als verkenningsblok om over te stappen naar CO2-neutraal en aardgasvrij: Plaswijck kern en Middenwillens-West. Hier ziet de gemeente kansen om voor 2030 stappen te zetten richting CO2-neutraal en aardgasvrij. Dit wordt uitgewerkt in een WUP, het wijkuitvoeringsplan.
Vanaf 2022 onderzoeken we in de verkenningsblokken Plaswijck-kern en Middenwillens-West of en hoe het mogelijk is om van aardgas over te stappen op een duurzame warmtebron. Er is nog niks besloten: het is een onderzoek. Samen met alle inwoners en ondernemers kijken we naar mogelijkheden, oplossingen, kosten en baten. Dit schrijven we op in een wijkuitvoeringsplan (WUP).
Zonder WUP geen start
De komende jaren stellen we ook in andere wijken wijkuitvoeringsplannen op. Op die manier betrekken we iedereen. Zonder WUP geen start: pas als we een goede, betaalbare oplossing hebben gevonden, iedereen mee kan, en dit goed is vastgelegd, maken we de stap om van het aardgas af te gaan.
Meer weten? Lees hoofdstuk 6 van de TVW: Welke buurt wordt wanneer aardgasvrij?
Waar beginnen we – isoleren en besparen
Heel Gouda gaat – nog meer – isoleren en besparen. Zodat alle huizen en gebouwen in Gouda straks klaar zijn om over te stappen naar CO2-neutraal en aardgasvrij. Dit noemen we aardgasvrij-ready.
Aardgasvrij-ready
Met aardgasvrij-ready bedoelen we dat we woningen/gebouwen voorbereiden op aardgasvrije verwarming. Alle inwoners en ondernemers van Gouda kunnen stappen zetten in energiebesparing, isolatie en zelf energie opwekken. Zo is de overstap straks makkelijker en sneller te maken. Bovendien daalt het energiegebruik, wordt de energierekening lager en het huis comfortabeler.
Met elkaar aan de slag? Graag!
De gemeente ondersteunt bewoners en bewonersinitiatieven die hun huis of buurt duurzaam willen maken. Bij het duurzaam bouwloket kan iedereen terecht voor informatie en advies. Ook is in Gouda al een energiecoöperatie actief. Op de website van Maak Gouda duurzaam vindt u alle informatie bij elkaar.
Meer weten? Leeshoofdstuk 7.2 van de TVW: Gemeentebrede aanpak
Wat speelt in uw wijk en wat kunt u nu al doen?
Hieronder ziet u een kaart van Gouda. Klik op de afbeelding en u komt in de interactieve kaart. Als u in die kaart op een buurt klikt, ziet u wat er mogelijk gaat gebeuren in deze wijk of buurt en wat u al kunt doen om u voor te bereiden.
Hoe maken we keuzes?
Het is de bedoeling dat Gouda in 2040 op een betaalbare, betrouwbare en duurzame manier verwarmd wordt zonder aardgas. Dit betekent dat we keuzes moeten maken. Waar starten we en waarom daar? Hoe gaan we verwarmen? Om dit goed te doen gaan we uit van 4 punten:
1. De warmtetransitie is een proces dat we samen doen
De plannen per buurt maken we samen met inwoners en ondernemers (het wijkuitvoeringsplan). Bewoners en ondernemers gaan, als het gaat om warmte, in de toekomst veel meer samen beslissen, bijvoorbeeld in een energiecoöperatie.
2. In de warmtetransitie moet iedereen mee kunnen
De overstap (transitie) moet voor iedereen betaalbaar zijn. Gouda probeert te zorgen voor woonlastenneutraliteit voor iedereen. Dit betekent dat de kosten van isolatie en andere zaken niet hoger zijn dan de besparing op energiekosten. Inwoners horen ruim van tevoren op welk moment het gas wordt afgesloten. In overleg maken we met de wijk plannen op maat. Inwoners en ondernemers in Gouda zijn altijd vrij om zelf te kiezen wat zij in plaats van aardgas gaan gebruiken.
3. De warmtetransitie is een technisch én sociaal proces
De warmtetransitie gaat over warm douchen, koken, een warm huis. Maar dan niet meer met aardgas. We hebben dus veel werk te doen. Het komt bij iedereen achter de voordeur en ook de straten moeten open om nieuwe leidingen aan te leggen. Hoe meer dit samen en in goed overleg gaat, hoe beter het zal gaan. Andere zaken die we in de stad aanpakken, willen we hier zo goed mogelijk mee combineren. Denk aan groener maken van de stad, buurten en wijken opknappen en betere voorzieningen.
4. Door de warmtetransitie wordt de CO2-uitstoot veel minder
Het doel van de warmtetransitie is minder CO2-uitstoot. Daarom is het belangrijk dat de oplossing die mensen kiezen in plaats van aardgas duurzaam is.
Meer weten? Lees hoofdstuk 7.1 van de TVW: Uitgangspunten en randvoorwaarden
Koken en verwarmen zonder aardgas – hoe?
Vanaf 2040 wil Gouda aardgasvrij en CO2-neutraal zijn. Dit betekent dat andere warmtebronnen nodig zijn om te koken en te verwarmen.
U kunt warmte opwekken met een warmtepomp, of warmte krijgen uit water, bodem of zon. Warmte die over is bij bedrijven of fabrieken, noemen we restwarmte. Ten slotte is biogas of duurzame waterstof een mogelijkheid, maar daar is erg weinig van en het is duur.
Koken kan met een inductiekookplaat, elektrische kookplaat of keramische kookplaat. De meeste mensen kiezen voor inductie. Dat verbruikt minder stroom dan andere elektrische kookplaten. En het lijkt op koken op gas: u kunt de temperatuur snel regelen.
Warmtepomp/PVT-paneel
Kunt u de infographic niet bekijken? Bekijk dan de uitgeschreven tekst van de infographic over warmtepompen.
Een warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht, de bodem of zonnepanelen. Een warmtepomp wordt gebruikt om een huis of een kleine groep huizen of appartementen te verwarmen. Een warmtepomp werkt op elektriciteit. Ook is het belangrijk dat een huis goed geïsoleerd is en heeft u vloerverwarming of andere speciale verwarming nodig.
Warmtenet
Kunt u de infographic niet bekijken? Bekijk dan de uitgeschreven tekst van de infographic over het warmtenet.
Een warmtenet (of stadsverwarming) brengt warm (40 graden) tot zeer warm water (90 graden) via buizen in de grond naar de woningen. Een warmtenet wordt gebruikt om een buurt of wijk te verwarmen, waar de huizen dicht op elkaar staan. De warmte komt vaak uit water of de bodem.
Duurzaam gas
Kunt u de infographic niet bekijken? Bekijk dan de uitgeschreven tekst van de infographic over duurzaam gas.
Waar een warmtenet of individuele warmtepomp echt niet mogelijk is, is het misschien op lange termijn voor sommige buurten mogelijk de gasleidingen te blijven gebruiken met biogas of waterstof. Dit is wel een uitzondering! Want waterstof is alleen duurzaam als het gemaakt wordt met zonne- en windenergie. Voor industrie (bedrijven en fabrieken) en transport (vrachtverkeer, scheepvaart) is waterstof vaak de enige duurzame vervanging voor aardgas. Om een woning te verwarmen met waterstof is veel meer groene stroom nodig dan met een warmtenet of een warmtepomp. Daarom zien we waterstof niet als een aantrekkelijke mogelijkheid. En het zal ook zeker niet veel gebruikt gaan worden, maar alleen als er echt geen andere oplossing is.
Kunt u de infographic niet bekijken? Bekijk dan de uitgeschreven tekst van de infographic over de waterstofladder.
Warmtevraag en warmtebronnen
Hieronder ziet u een kaart van Gouda. Klik op de afbeelding en u komt in de interactieve kaart. In die interactieve kaart staat alle informatie over warmtevraag en warmtebronnen in Gouda bij elkaar. Door op de wijken te klikken, ziet u voor elke buurt hoe het zit met de warmtevraag en mogelijke warmtebron. Ook ziet u welke warmteoplossing er mogelijk is.
De gemeente heeft de warmtebronnen en de warmtevraag voor de toekomst bekeken en deze 2 onderdelen aan elkaar verbonden. Alle buurten hebben een eigen oplossing nodig om aardgasvrij te kunnen zijn in 2040.
Meer weten? Leeshoofdstuk 4 en 5 van de TVW: Warmtevraag, warmtebronnen en warmtevoorziening
Iedereen doet mee
Iedereen is nodig en zal moeten samenwerken om de warmtetransitie mogelijk te maken: inwoners, ondernemers en ‘grote spelers’ zoals woningcorporaties en de netbeheerder. Hoe de samenwerking eruit gaat zien, spreken we af in een zogenaamde participatiestrategie. Deze strategie stellen we dit najaar samen met de partners op. Hier betrekken we zeker ook bewoners bij. Wilt u meedoen, kijk dan op de website van Energiecoöperatie Gouda.
Lokale marktpartijen
De warmtetransitie is ook een kans voor het Goudse bedrijfsleven in de installatie- en bouwsector. Zij voeren de warmtetransitie voor een groot deel uit.
Woningcorporaties
De woningcorporaties Woonpartners Midden-Holland, Mozaïek Wonen en Woonzorg hebben in totaal meer dan 10.000 woningen in Gouda. Zij werken mee aan de wijkuitvoeringsplannen. Nu zijn zij al aan de slag met het verduurzamen van hun woningen.
Netbeheerder Stedin
Netbeheerder Stedin is verantwoordelijk voor een betrouwbare infrastructuur voor elektriciteit en aardgas/groen gas. Stedin werkt actief mee aan de energietransitie.
De gemeente
De gemeente heeft volgens het Klimaatakkoord de leiding in de warmtetransitie. Zij brengt partijen bij elkaar en houdt het overzicht. De TVW is hierin een belangrijk hulpmiddel. Omdat de tijd en de ontwikkelingen niet stilstaan, passen we de TVW iedere 5 jaar aan. De gemeenteraad besluit uiteindelijk wanneer welke buurten van het aardgas af gaan.
Meer weten? Lees hoofdstuk 7.7 van de TVW: Governance en doorontwikkeling.